Σημείωση του συντάκτη: Αυτό είναι ένα άρθρο γνώμης που γράφτηκε από τον Sun Yun για τη Φωνή της Αμερικής. Αυτό το σχόλιο επισκέπτη δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις της VOA. Σημειώστε ότι ο ανατυπωτής προέρχεται από τη Φωνή της Αμερικής ή τη VOA.
Ο χρόνος κυλά και εν αγνοία του, έχουν περάσει δέκα χρόνια από τότε που η Κίνα πρότεινε τη «Οικονομική ζώνη του Νέου Δρόμου του Μεταξιού» και τον «Θαλασσινό Δρόμο του Μεταξιού του 21ου αιώνα». Αυτή την εβδομάδα, η κινεζική κυβέρνηση διοργάνωσε το τρίτο Φόρουμ Διεθνούς Συνεργασίας Belt and Road στο Πεκίνο, πυροδοτώντας μια νέα συζήτηση για τα πλεονεκτήματα και τα σφάλματα της Πρωτοβουλίας Belt and Road τα τελευταία δέκα χρόνια.
Οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θέλουν να προσβάλλουν την Κίνα
Υπάρχουν δύο εντελώς διαφορετικές φωνές σχετικά με την Πρωτοβουλία Belt and Road. Οι Κινέζοι αξιωματούχοι επαινούσαν πάντα την Πρωτοβουλία Belt and Road ως «δρόμο ευκαιριών και ευημερίας» για ανάπτυξη, συν-κατασκευή και win-win. Είναι το «όφελος» και το «δώρο» της Κίνας στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδιαίτερα στις υπανάπτυκτες χώρες. Αλλά για τη Δύση, η Πρωτοβουλία Belt and Road αντιπροσωπεύει μια παγίδα χρέους, τη διαφθορά και την επέκταση της κακής επιρροής της Κίνας και δεν φέρνει πραγματική οικονομική ανάπτυξη και εμπορικές ευκαιρίες στις χώρες εταίρους. Η πρόθεση της Ιταλίας να αποχωρήσει από το BRI αποδεικνύει ότι δεν συμμερίζονται όλες οι χώρες τα αισθήματα του Πεκίνου σχετικά με τις οικονομικές εκτιμήσεις του BRI.
Η πλειονότητα των αναπτυσσόμενων χωρών θα πρέπει να έχει τον περισσότερο λόγο για την Πρωτοβουλία Belt and Road, αλλά η αληθινή φωνή τους είναι η πιο δύσκολη να κριθεί. Λίγες χώρες είναι πρόθυμες να απορρίψουν ή να προσβάλουν μια χώρα με το μέγεθος της οικονομίας της Κίνας. Δεδομένης της ιδιότητάς τους ως οφειλετών και της εξάρτησής τους από την Κίνα για μελλοντική οικονομική ανάπτυξη, είναι προβλέψιμο ότι ακόμη και αν επικρίνουν την πρωτοβουλία Belt and Road, θα είναι δύσκολο για αυτές να εκφράσουν δημόσια τη δυσαρέσκειά τους. Τα κεφάλαια και οι πόροι που είναι διατεθειμένη να παράσχει η Κίνα είναι σπάνια για αυτές τις χώρες στον Παγκόσμιο Νότο. Η Δύση αδυνατεί ή δεν επιθυμεί να παράσχει προϊόντα που μπορούν να ανταγωνιστούν την Κίνα, όπως τα κεφάλαια για την κατασκευή υποδομών, με αποτέλεσμα αυτές οι χώρες να πρέπει να αντιμετωπίζουν την Κίνα ως επίτιμο καλεσμένο.
Όταν προτάθηκε για πρώτη φορά η Πρωτοβουλία Belt and Road, ένα μεγάλο μέρος της καθοδηγήθηκε από τις οικονομικές ανάγκες της ίδιας της Κίνας. Αφού βίωσε το σχέδιο οικονομικής τόνωσης των «τεσσάρων τρισεκατομμυρίων» μετά τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση το 2008, η εγχώρια κατασκευή υποδομής της Κίνας – όπως οι σιδηρόδρομοι υψηλής ταχύτητας, τα αεροδρόμια και οι αυτοκινητόδρομοι – αναπτύχθηκε γρήγορα, γεγονός που οδήγησε στην ταχεία επέκταση της παραγωγικής ικανότητας στην συναφείς βιομηχανίες. Στις πρώτες μέρες της διακυβέρνησης του Xi Jinping το 2013, η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα είχε γίνει η μεγαλύτερη δυσκολία και αβεβαιότητα για την κινεζική οικονομία. Η αρχική πρόθεση της Πρωτοβουλίας Belt and Road είναι να συνδυάσει την τεράστια ζήτηση για υποδομές στις αναπτυσσόμενες χώρες με την τεράστια παραγωγική ικανότητα της Κίνας στην κατασκευή υποδομών και να συνδέσει τα δύο μέσω της κρατικής οικονομικής στήριξης. Οι κινεζικές τράπεζες εξέδωσαν δάνεια, οι αναπτυσσόμενες χώρες έλαβαν υποδομές και οι κινεζικές εταιρείες απελευθέρωσαν την παραγωγική ικανότητα και έλαβαν παραγγελίες, κερδίζοντας χρόνο για να πραγματοποιήσουν τον μετασχηματισμό.
Τα κεφάλαια δεν μπορούν να αποσυρθούν και τα χρέη δεν μπορούν να αποπληρωθούν
Αυτή η ιδέα είναι λογικά αυτοσυνεπής. Αλλά στην πραγματικότητα, εξακολουθεί να υπάρχει μια σημαντική προϋπόθεση για την πραγματοποίηση ενός κλειστού βρόχου, και αυτή είναι η απόσυρση κεφαλαίων. Αν και τα κεφάλαια που χρειάζονται για τις αναπτυσσόμενες χώρες για την απόκτηση υποδομής παρέχονται από τις τράπεζες πολιτικής της Κίνας, αυτά τα κεφάλαια δεν είναι δωρεάν και μόνο ένα μικρό μέρος είναι η επένδυση της Κίνας. Ένα μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης προέρχεται από τα δάνεια πολιτικής και τα εμπορικά δάνεια της Κίνας, πράγμα που σημαίνει ότι αυτά τα δάνεια θα πρέπει να αποπληρωθούν αργά ή γρήγορα. Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες-οφειλέτες πρέπει να λαμβάνουν επαρκείς αποδόσεις για έργα για να λειτουργήσει αυτό το μοντέλο. Διαφορετικά, από τη στιγμή που η αποπληρωμή γίνει δύσκολη, τα κεφάλαια της Κίνας δεν μπορούν να αποσυρθούν και τα χρέη της δεν μπορούν να αποπληρωθούν και θα περιέλθει γρήγορα σε δυσχερή θέση. Μέχρι τότε, είτε πρόκειται για αναδιάρθρωση χρέους είτε για αποπληρωμή χρέους, και οι δύο πλευρές θα είναι δυσαρεστημένοι με το έργο και ακόμη και θα δυσανασχετούν μεταξύ τους.
Αυτός είναι επίσης ο θεμελιώδης λόγος για τον οποίο η θεωρία της παγίδας χρέους κατά μήκος της Πρωτοβουλίας Belt and Road είναι τόσο δημοφιλής. Η σιωπηρή έννοια της ίδιας της παγίδας του χρέους είναι ότι η Κίνα σκόπιμα έσκαψε μια παγίδα και σκόπιμα έκανε τις χώρες-οφειλέτες να βαρύνουν τα χρέη και έγινε η τσέπη της Κίνας. Για την Κίνα, αυτή δεν είναι η αρχική πρόθεση της Κίνας – η αρχική πρόθεση της Κίνας είναι να απορροφήσει εγχώρια πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, αλλά το αποτέλεσμα του υπερβολικού δανεισμού είναι ότι πολλές χώρες οφειλέτες έχουν πέσει στο δίλημμα αποπληρωμής του χρέους. Ο αντίκτυπος της επιδημίας COVID-19 έχει κάνει αυτές τις χώρες ακόμη χειρότερες. Φυσικά, η Κίνα δεν είναι ο μόνος πιστωτής αυτών των χωρών και σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι καν ο μεγαλύτερος πιστωτής. Τα προβλήματα χρέους αυτών των χωρών έχουν μακροπρόθεσμες, σύνθετες και πολλαπλές αιτίες και η Κίνα είναι μόνο ένα μέρος της μέσης . Ωστόσο, επειδή το μοντέλο της Κίνας είναι διαφορετικό και στερείται διαφάνειας, και τα δάνεια της Κίνας έχουν πράγματι αυξήσει την επιβάρυνση των χωρών-οφειλετών, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι έχει γίνει στόχος δημόσιας κριτικής.
Η επιτυχία ή η αποτυχία της Πρωτοβουλίας Belt and Road είναι θέμα γνώμης.
Είναι δύσκολο να υπάρχει ένα ενιαίο πρότυπο για την επιτυχία και την αποτυχία της Πρωτοβουλίας Belt and Road. Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα συγκεκριμένων έργων υποδομής μπορούν να μετρηθούν σε όρους εμπορικής σκοπιμότητας και κερδοφορίας.Ωστόσο, ακόμα κι αν ένας σιδηρόδρομος δεν επιτυγχάνει εμπορική κερδοφορία, ακόμα κι αν ο ίδιος ο σιδηρόδρομος χάσει χρήματα, δεν μπορεί να αρνηθεί την εμπορική του προώθηση και τις οικονομικές κινητήριες επιδράσεις για τις χώρες κατά μήκος της διαδρομής. Παρόλο που τα χρέη που προκλήθηκαν από τα χρηματοδοτικά δάνεια Belt and Road της Κίνας προκάλεσαν πολλά παράπονα από χρεώστριες χώρες, πρώτον, αυτές οι χώρες δεν έχουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης για να επιλέξουν· δεύτερον, είναι δύσκολο να πούμε ότι αυτά τα χρηματοδοτικά δάνεια δεν απέφεραν οικονομικά οφέλη όλα. Ακόμη και αν ορισμένα έργα προχωρούν δυσμενώς, αποτυγχάνουν να ολοκληρωθούν και να τεθούν σε παραγωγή το συντομότερο δυνατό ή προκαλούν διάφορες δυσαρέσκειες στις τοπικές κοινότητες, είναι δύσκολο να πούμε ότι η Πρωτοβουλία Belt and Road της Κίνας στο σύνολό της είναι αποτυχημένη. Μπορεί μόνο να ειπωθεί ότι η καλοσύνη βλέπει καλοσύνη και η σοφία βλέπει τη σοφία.
Σε σύγκριση με πριν από δέκα χρόνια, η επιρροή της Κίνας έχει αναμφίβολα επεκταθεί. Ωστόσο, η άνοδος της Κίνας στη διεθνή θέση δεν είναι χωρίς διαμάχη.Η συζήτηση για το αν η Πρωτοβουλία Belt and Road είναι ευλογία ή κατάρα είναι μια από τις εκδηλώσεις. Την τελευταία δεκαετία, η Κίνα έχει γίνει πιο επιθετική στις διεθνείς σχέσεις.Η Κίνα μπορεί να πιστεύει ότι απλώς δεν ανέχεται πλέον την άνιση μεταχείριση στο παρελθόν, αλλά για πολλές ανεπτυγμένες χώρες, πώς να αντιμετωπίσουν μια Κίνα που δεν «κρύβει πλέον τη δύναμή της και θέλει τον χρόνο του» είναι ένα ερώτημα. Μια πρόκληση που δεν έχει ξαναζήσει. Μια αναπόφευκτη συνέπεια της ανόδου της Κίνας και της εδραίωσης των σχέσεών της με χώρες του Παγκόσμιου Νότου είναι η πόλωση των διεθνών σχέσεων, με την αποσύνδεση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας να χωρίζει τον κόσμο σε δύο διαφορετικά στρατόπεδα. Οι περισσότερες από τις χώρες του Παγκόσμιου Νότου, που βρίσκονται στη μέση των δύο στρατοπέδων, είναι το επίκεντρο του ανταγωνισμού μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας. Άλλωστε, ο ανταγωνισμός μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας δεν είναι μόνο ένας ανταγωνισμός για τα δρομολόγια, αλλά και ένας ανταγωνισμός για την παγκόσμια ηγεσία. Το One Belt, One Road είναι αναμφίβολα η πιο σημαντική στρατηγική και μοχλός της Κίνας σε αυτόν τον διαγωνισμό.
Καμία διπλωματική στρατηγική δεν διαρκεί για πάντα και η Πρωτοβουλία Belt and Road δεν αποτελεί εξαίρεση. Η εξωτερική αναπτυξιακή χρηματοδότηση καμίας χώρας – συμπεριλαμβανομένων των δανείων – δεν θα συνεχίσει να αυξάνεται για πάντα και είναι θέμα χρόνου να προσαρμοστεί ή ακόμα και να υποχωρήσει. Η τρέχουσα οικονομική επιβράδυνση της Κίνας θα επηρεάσει αναπόφευκτα τις δαπάνες κατά μήκος της Πρωτοβουλίας Belt and Road. Οι οπισθοδρομήσεις που γνώρισε η Κίνα στα έργα της Belt and Road την τελευταία δεκαετία έχουν επίσης επιφέρει σαφώς προσαρμογές στις ξένες επενδύσεις και στον δανεισμό. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η Πρωτοβουλία Belt and Road θα αντικατασταθεί σύντομα από τη νεότερη «Πρωτοβουλία Παγκόσμιας Ανάπτυξης». Οι δύο στρατηγικές έχουν διαφορετική εστίαση. Η Πρωτοβουλία Belt and Road είναι ένα «δώρο» που η Κίνα θεωρεί ότι είναι δώρο στον κόσμο από έξω από τον κόσμο. Η Παγκόσμια Πρωτοβουλία Ανάπτυξης είναι μια νέα διατύπωση στην οποία η Κίνα θεωρεί τον εαυτό της μέρος του κόσμου και σκοπεύει να ηγηθεί του κόσμου σε ανάπτυξη. Και τα δύο έχουν τα δικά τους πλεονεκτήματα και είναι δύσκολο να αντικατασταθούν το ένα το άλλο. Αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο: η Κίνα έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά της, αν θέλει να βελτιώσει το μοντέλο της αντιμετώπισης της παγκόσμιας ανάπτυξης.
